Βρίσκεσαι σ' ένα χώρο με σκοπό να συμμετάσχεις μαζί με άλλους ενδιαφερόμενους για την οργάνωση μιας ανοιχτής ομάδας αλληλεγγύης. Όμως, ενώ περιμένεις μια ιδεοθύελλα για τους τρόπους αλληλοϋποστήριξης στην κοινωνική καταστροφή που αυξάνεται εκθετικά, βλέπεις ανθρώπους να κρύβονται πίσω απ' το δάχτυλό τους.
Άραγε μπορείς να το χαρακτηρίσεις διαφορετικά όταν μερικοί βλέπουν τη λέξη “αντιλαϊκός” και αυτόματα σε ταυτίζουν σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο; Ίσως για τις δικές τους πεποιθήσεις δεν υπάρχει πολιτική “εναντίον του λαού” λες και όλα αυτά συμβαίνουν για τη σωτηρία του. Ή όταν άλλοι εξισώνουν την έκφραση της αντίθεσής σου σε αυτές τις αντιλαϊκές πολιτικές, με το να πάρεις τα καλάσνικωφ. Ή όταν άλλοι αντιμετωπίζουν τέτοιες ανοικτές κινήσεις σαν πεδίο διαφήμισης προς όφελος διαφόρων. Ή όταν ακούς κακεντρεχείς κριτικές για τα “μαθήματα αλληλεγγύης” που οργάνωσαν πέρυσι καθηγητές για το αν δεν κατάφεραν οι μαθητές που είχαν ανάγκη να γράψουν εικοσάρια, αλλά απλά να αποκτήσουν αξιοπρεπέστατες επιδόσεις στα μαθήματά τους. Ή τέλος, όταν σαν προτάσεις αλληλεγγύης ακούς για επιδιόρθωση της παιδικής χαράς κατά τα πρότυπα του καθαρισμού παραλιών, για συντροφιά σε ηλικιωμένους κλπ.
Φαίνεται πως κάποιοι επιθυμούν τη δημιουργία “προσκόπων” που σιωπηλά και δωρεάν θα επιδιορθώνουν/καλύπτουν αρμοδιότητες οργανισμών. Λαϊκιστί να καλύπτουν “τρύπες” διαφημίζοντας το εθελοντικό πνεύμα προσφοράς (και εμμέσως τη δωρεάν εργασία), χωρίς να λέμε κουβέντα για την αδιαφορία του κράτους στις υποχρεώσεις του. Ενώ ταυτόχρονα με τους “σιωπηλούς προσκόπους” η αντίδραση των αρμόδιων οργανισμών να εξαντλείται στη σποραδική έκδοση ανούσιων γραπτών ανακοινώσεων, για τα μάτια του κόσμου. Και ενώ σε τέτοια θέματα μεθοδευμένα αγνοείται το ότι στην ουσία υποκαθιστάς άμεσες ανάγκες για εργαζόμενους (αν ταυτόχρονα δεν διεκδικείς δυναμικά την κάλυψη των θέσεων και την ανάληψη των υποχρεώσεων από τους αρμοδίους), ταυτόχρονα δημιουργείται μέγα θέμα μην τυχόν και θιγούν οικονομικά οι επαγγελματίες. Να πρόκειται απλά για ανεγκέφαλη αναπαραγωγή της νεοφιλελεύθερης προπαγάνδας περί εθελοντισμού; Για έμμεσο αβαντάρισμα συγκεκριμένων πολιτικών; Δεν μπορώ να το απαντήσω με σιγουριά...
Θίγοντας τη διαφορά της αλληλεγγύης με τον εθελοντισμό, ο οποίος λειτουργεί στη συντριπτικότατη πλειοψηφία του πατροναρισμένος για δωρεάν εργασία/πόρους, πολλοί νομίζουν πως πρόκειται για “παιχνίδι λέξεων”. Αγνοώντας την τρομακτική διαφορά των εννοιών “να έρχεσαι κοντά στον συνάθρωπο” και “να προσφέρεις αφιλοκερδώς υπηρεσίες”. Πόσω δε μάλλον όταν στην δεύτερη περίπτωση λειτουργείς ως σιωπηλός εργάτης μηδενικού κόστους. Νοοτροπίες που μου θύμησαν ένα κείμενο από μια σχολική έκθεση που έπεσε κάποτε στα χέρια μου για το πως ο εθελοντισμός μεταξύ άλλων μειώνει την ανεργία!.
Η σύγχυση αυτών των εννοιών πρέπει να ξεκαθαριστεί: είμαστε άνθρωποι και με την πραγματική σημασία του όρου πρέπει να σταθούμε δίπλα στον συνάνθρωπο. Όχι ως “φιλάνθρωποι”, ή “ελεήμονες”, ή “φιλόπτωχοι”, ή “δωρητές”. Πρέπει να αλληλοϋποστηριχθούμε και με τις μικρές μας δυνάμεις να αγωνιστούμε για ένα καλύτερο αύριο. Ανεξάρτητα από κομματικές διαφορές ή ιδεολογικές προκαταλήψεις, να αξιοποιήσουμε τα κοινά μας και ν' αγωνιστούμε για να καλύψουμε τις άμεσες ανάγκες, διεκδικώντας μια αξιοπρεπή ζωή για όλους.
Κάθε διαφορετική οπτική θυμίζει προσκοπισμό ή εθελοντισμό: ανθρώπους να κάνουν ανούσιες “καλές πράξεις”, για να ικανοποιούν τη ματαιοδοξία ή τον τυπολατρικό καθωσπρεπισμό, για να νιώσουν ή να διαφημιστούν ως καλοί ή να πάνε στον παράδεισο. Σαν τον πρόσκοπο που αυτοϊκανοποιείται σηκώνοντας μια φορά τη σακούλα της γιαγιάς, μή συλλογιζόμενος την ανυπαρξία οργανωμένης κοινωνικής πρόνοιας που θα έλυνε το πρόβλημα οριστικά. Είτε σαν τον τυποποιημένο θρήσκο που αυτοϊκανοποιείται δίνοντας το πενηντάλεπτο στον άπορο, αδιαφορώντας για το πώς θα αποκτήσει μια αξιοπρεπή ζωή.
Αν το μόνο που ενδιαφέρει κάποιον είναι το πως θα δώσει χρήμα ή χρόνο για τους “φτωχούς”, καλό θα ήταν να γίνει εθελοντής σε κάποιον από τους πολλούς οργανισμούς και κρατικά επιδοτούμενες ΜΚΟ που ζητάνε εθελοντές και δωρεάν πόρους ή “ευγενικές χορηγίες”. Συνήθως είναι οι ίδιοι που διαφημίζουν το φιλανθρωπικό τους έργο, κάνοντας στα κρυφά πολύμορφες business προς ίδιον όφελος στις πλάτες ανυποψίαστων.*
Την ιστορία της ιδέας για την “επιτροπή αλληλεγγύης” δεν θα την επαναλάβω. Ακούστηκε 1 ή 2 φορές, για να λυθεί η απορία κάποιων και αυτό αρκεί. Αυτό όμως που δεν πρέπει να επιτρέψει κανείς από τους ενδιαφερόμενους (όπου και αν ανήκουν) είναι να γίνει η επιτροπή το παιχνίδι οποιουδήποτε. Όπως εξαρχής δεν μπήκε “ταμπέλα”, έτσι δεν πρέπει να αφήσουμε να πατροναριστεί, είτε να χρησιμοποιηθεί για ιδιοτελείς σκοπούς. Άλλωστε, η έννοιά της αλληλεγγύης επιβάλλει να βάζουμε στην άκρη το εγώ, προτάσσοντας το εμείς.
Κλείνοντας, θα διασαφηνίσω για τελευταία φορά ότι: Η ελεημοσύνη της φιλανθρωπίας δεν έχει καμμία σχέση με την αλληλεγγύη. Είτε αγωνίζεσαι πραγματικά για την αξιοπρέπεια του διπλανού σου, είτε είσαι ένας συνηθισμένος υποκριτής.
* Τράπεζες να διαφημίζονται χαρίζοντας τσάντες και τετράδια σε οικογένειες τις οποίες καταδικάζουν στην εξαθλίωση. Εταιρείες τηλεφωνίας να “χορηγούν”, τοποθετώντας παράλληλα κεραίες δίπλα σε Σχολεία, ή έχοντας σκλάβους με μισθό 250€/μήνα. Επιχειρηματικούς ομίλους να “προσφέρουν” προϊόντα σε απόρους, αγορασμένα από τους πελάτες τους. Τα παραδείγματα είναι πάμπολλα, μιας και το marketing της φιλανθρωπίας έχει συγκινήσει τον καθένα που ενδιαφέρεται για εύκολη χαμηλού κόστους διαφήμιση.
ΥΓ: Μετά λύπης μου άκουσα πως κάποιοι σύλλογοι/οργανισμοί ήθελαν ειδική πρόσκληση για να συμμετέχουν στην προσπάθεια. Ελπίζω να μην ισχύει και η απουσία τους να ήταν τυχαία, γιατί αλλιώς θα τους προτρέψω να ξεκαβαλήσουν το καλάμι τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου